Nationaal Park De Maasduinen

Het park is ontstaan door vrij spel van water en wind. Het gebied is genoemd naar de rivierduinen die na de laatste ijstijd gevormd zijn. Stuifzand, heidevelden, vennen en bossen grenzen aan een moerasgebied dat tegenwoordig een pleisterplaats is voor de kraanvogel. Deze imposante vogel is het symbool van dit verrassende en veelzijdige natuurgebied.

Langste rivierduinengordel van Nederland

Nationaal Park De Maasduinen is gelegen in Noord-Limburg. Het is een lange en smalle natuurgebied van ongeveer 30 kilometer lang en slecht 4 kilometer breed en ligt ingeklemd tussen de Maas en de Duitse grens. Het landschap bestaat uit een aaneenschakeling van bossen, heidevelden, stuifzanden, vennen, beken en plassen.
Bij het ontstaan van het landschap speelt de Maas een belangrijke rol. In de loop der eeuwen heeft de rivier zich een weg gezocht langs de hogere en lagere vlaktes. Tijdens de laatste ijstijd (ruim 10.000 jaar geleden) was een groot deel van Nederland één open vlakte. De zeespiegel stond een stuk lager en de Noordzee stond droog. Door de voornamelijk westenwinden werd zand aangevoerd. Hierdoor ontstond een keten van zandruggen, de langste rivierduinengordel van Nederland. Het Nationaal Park is ca. 4500 ha. groot en is eigendom van Staatsbosbeheer, Stichting het Limburgs Landschap, de gemeente Bergen en een aantal particulieren.

Het Reindersmeer

Het Reindersmeer ligt tussen Well en de Bergerheide in het midden van het Nationaal Park. Het gebied is eind vorige eeuw ontstaan door afgraving voor de zand- en grindwinning. Het Reindersmeer is ingericht voor natuurontwikkeling en -beleving. Via een kanaal en een sluis is het verbonden met het Leukermeer en de Maas. Hier is ook het bezoekerscentrum gesitueerd. Een ideale uitvalsbasis voor het hele gebied van De Maasduinen.
Het Nationaal Park, dat grotendeels in de gemeente Bergen ligt, staat bekend als de langste gordel rivierduinen van Nederland. Deze tientallen meters hoge duinen ontstonden aan het einde van de laatste ijstijd, zo’n 10.000 jaar geleden. Het Nationaal Park bestaat uit weidse heidevelden met vennen, bossen, historische agrarische grond, mooie stukken Maasdal en kleine meanderende beken. Dit alles nabij kleine dorpjes met vaak historische kernen. Een opvallen de plek in het Nationaal Park is het Reindersmeer. Het is een tot natuurgebied omgevormde zandwinlocatie uit de vorige eeuw. Het gat liep tegelijk vol met grondwater. Zo ontstond een bijzondere plas. Om te voorkomen dat het gebied leeg liep richting de Maas waardoor massale verdroging zou optreden, is er destijds een sluizencomplex gebouwd.
De sluis is al lang buiten werking. Omdat deze locatie precies in het midden van het Nationaal Park ligt, werd dit de ideale plek voor een bezoekerscentrum.

Ontstaan door afgravingen

Van 1963 tot 2001 zijn in de gemeente Bergen miljoenen tonnen zand en grind afgegraven. Hierdoor ontstonden in de zestiger en zeventiger jaren van de vorige eeuw het Leukermeer en dagstrand Seurenheide. In 1971 werd gestart met de afgraving van de Bergerheide, hier ontstond het Reindersmeer. Het Reindersmeer is via een sluis verbonden met het Leukermeer. Mede door protesten van milieubewegingen, werd besloten het grootste gedeelte van de Bergerheide niet verder af te graven. Ter compensatie van de verloren natuurwaarde is het Reindersmeer op een natuurvriendelijke manier ingericht.

Natuurlijke schakel

Het Reindersmeer vormt een belangrijke, natuurlijke schakel tussen de Bergerheide en De Hamert in Wellerlooi. Het meer is 130 hectare groot. De oevers zijn begroeid met heide, grassen en andere planten. Daartussen liggen poelen en vennen met grote stuifzandgebieden. De bijzondere stuifduinen waaraan het gebied zijn naam ontleend zijn duidelijk te herkennen in het landschap.